Sức Khỏe
Mắc hai bệnh tự miễn vẫn sinh con khỏe mạnh
📅 27/11/2025👁️ 8 lượt xem⏱️ 9 phút đọc
Chị Mai, 34 tuổi, mắc bệnh lupus ban đỏ và hội chứng kháng phospholipid, được bác sĩ theo dõi chặt chẽ đến khi sinh bé gái nặng 2,9 kg.
Chị Mai đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám da do những nốt ban đỏ lan khắp mặt và hai tay kèm đau khớp, rụng tóc nhiều. Sau khi xét nghiệm, bác sĩ tư vấn khám chuyên khoa Miễn dịch Lâm sàng để làm rõ nguyên nhân và tình trạng bệnh.
TS.BS Nguyễn Phúc Tân, khoa Miễn dịch Lâm sàng, khai thác tiền sử phát hiện chị từng bị thai lưu ở tuần 16 - dấu hiệu cho thấy có thể do bệnh tự miễn ảnh hưởng thai kỳ. Các xét nghiệm bổ sung xác định chị mắc lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và hội chứng kháng phospholipid (APS). Hai rối loạn tự miễn này cùng lúc tấn công mạch máu và nhau thai, nguy cơ cao mất thai, tiền sản giật, sinh non, thai chậm tăng trưởng.
Lupus ban đỏ là bệnh khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào chính tế bào lành của cơ thể, gây viêm khớp, tổn thương da, thận, mạch máu và nhiều cơ quan khác. Trong khi đó, hội chứng kháng phospholipid có thể xuất hiện đơn độc hoặc thứ phát sau lupus ban đỏ, thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Bệnh đặc trưng bởi sự xuất hiện của kháng thể antiphospholipid, khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào màng tế bào và tiểu cầu, kích hoạt quá trình đông máu bất thường. Nếu không được kiểm soát, hội chứng này có thể gây huyết khối tĩnh mạch sâu, tắc động mạch phổi, đột quỵ và đặc biệt nguy hiểm trong thai kỳ vì tạo ra huyết khối nhỏ, làm tắc mạch máu nhau thai. Đây là nguyên nhân phổ biến khiến thai thiếu oxy, ngừng phát triển hoặc ngừng tim đột ngột.
"Hai bệnh này tương tác cộng hưởng, làm tăng nguy cơ biến chứng gấp nhiều lần", bác sĩ Tân nói, thêm rằng người bệnh không chỉ đối mặt với tình trạng viêm mạch, rối loạn miễn dịch mà còn phải kiểm soát đông máu suốt thai kỳ.
Các triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm với thay đổi sinh lý của phụ nữ mang thai như mệt mỏi, đau khớp, phù nhẹ hay nổi mẩn. Nhiều trường hợp không được phát hiện kịp, dẫn đến thai lưu hoặc sảy thai liên tiếp mà không rõ nguyên nhân. Trước đây, phụ nữ mắc bệnh
lupus ban đỏ
hay hội chứng kháng phospholipid gần như không thể giữ thai. Hiện, với phác đồ mới, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, phụ nữ vẫn có thể giữ được thai kỳ khỏe mạnh. Người bệnh cần được theo dõi từ giai đoạn chuẩn bị mang thai, không đợi đến khi có triệu chứng mới đi khám.
Bác sĩ Tân tư vấn quá trình điều trị cho chị Mai. Ảnh:
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bác sĩ Tân lên phác đồ kiểm soát bệnh, mục tiêu là ổn định miễn dịch của thai phụ nhưng không gây ảnh hưởng đến thai nhi. Chỉ cần liều thuốc quá mạnh, miễn dịch bị ức chế quá mức có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai. Ngược lại, nếu kiểm soát không đủ, nguy cơ huyết khối và
thai lưu
lại tăng lên.
Chị Mai được chỉ định dùng corticoid liều thấp an toàn cho thai kỳ, phối hợp thuốc ức chế miễn dịch nhẹ, aspirin liều thấp và thuốc kháng đông để ngăn ngừa huyết khối hình thành trong mạch máu nhau thai. Mỗi tuần, chị xét nghiệm chuyên sâu theo dõi chỉ số đông máu, chức năng thận, kháng thể tự miễn và siêu âm thai nhằm đánh giá đáp ứng điều trị và sự phát triển của em bé. Có thời điểm, chỉ số đông máu của người bệnh tăng bất thường, nguy cơ hình thành huyết khối trong nhau thai. "Chỉ cần chậm điều chỉnh thuốc vài giờ, thai có thể ngừng tim bất cứ lúc nào", bác sĩ Tân nhớ lại. Cũng có giai đoạn thai phát triển chậm, nguy cơ huyết khối tái phát, êkíp phải liên tục theo dõi và điều chỉnh phác đồ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Nhờ chị Mai tuân thủ phác đồ điều trị và bác sĩ theo dõi sát, can thiệp kịp thời, sau hơn 6 tháng, các chỉ số miễn dịch dần ổn định, máu nuôi nhau thai lưu thông tốt, thai phát triển đúng tuổi. Ở tuần 38, chị sinh thường bé gái nặng 2,9 kg, khỏe mạnh.
"Khoảnh khắc nghe tiếng con khóc chào đời, căng thẳng và mệt mỏi tan biến", chị nói.
Gia đình chị Mai hạnh phúc đón con đầu lòng. Ảnh:
Nhân vật cung cấp
Bác sĩ Tân lưu ý những người có biểu hiện bất thường như nổi ban đỏ, rụng tóc nhiều, đau khớp, mệt mỏi kéo dài hay phụ nữ từng sảy thai, thai lưu, sinh non không rõ nguyên nhân nên đi khám tầm soát bệnh tự miễn. Phát hiện sớm giúp bác sĩ can thiệp kịp thời, phòng ngừa huyết khối và nguy cơ sảy thai. Thai phụ mắc bệnh tự miễn nên điều trị sớm và kiên trì phối hợp cùng bác sĩ.
Minh Hương
*Tên nhân vật đã được thay đổi
TP Hồ Chí Minh
TS.BS Nguyễn Phúc Tân, khoa Miễn dịch Lâm sàng, khai thác tiền sử phát hiện chị từng bị thai lưu ở tuần 16 - dấu hiệu cho thấy có thể do bệnh tự miễn ảnh hưởng thai kỳ. Các xét nghiệm bổ sung xác định chị mắc lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và hội chứng kháng phospholipid (APS). Hai rối loạn tự miễn này cùng lúc tấn công mạch máu và nhau thai, nguy cơ cao mất thai, tiền sản giật, sinh non, thai chậm tăng trưởng.
Lupus ban đỏ là bệnh khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào chính tế bào lành của cơ thể, gây viêm khớp, tổn thương da, thận, mạch máu và nhiều cơ quan khác. Trong khi đó, hội chứng kháng phospholipid có thể xuất hiện đơn độc hoặc thứ phát sau lupus ban đỏ, thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Bệnh đặc trưng bởi sự xuất hiện của kháng thể antiphospholipid, khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào màng tế bào và tiểu cầu, kích hoạt quá trình đông máu bất thường. Nếu không được kiểm soát, hội chứng này có thể gây huyết khối tĩnh mạch sâu, tắc động mạch phổi, đột quỵ và đặc biệt nguy hiểm trong thai kỳ vì tạo ra huyết khối nhỏ, làm tắc mạch máu nhau thai. Đây là nguyên nhân phổ biến khiến thai thiếu oxy, ngừng phát triển hoặc ngừng tim đột ngột.
"Hai bệnh này tương tác cộng hưởng, làm tăng nguy cơ biến chứng gấp nhiều lần", bác sĩ Tân nói, thêm rằng người bệnh không chỉ đối mặt với tình trạng viêm mạch, rối loạn miễn dịch mà còn phải kiểm soát đông máu suốt thai kỳ.
Các triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm với thay đổi sinh lý của phụ nữ mang thai như mệt mỏi, đau khớp, phù nhẹ hay nổi mẩn. Nhiều trường hợp không được phát hiện kịp, dẫn đến thai lưu hoặc sảy thai liên tiếp mà không rõ nguyên nhân. Trước đây, phụ nữ mắc bệnh
lupus ban đỏ
hay hội chứng kháng phospholipid gần như không thể giữ thai. Hiện, với phác đồ mới, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, phụ nữ vẫn có thể giữ được thai kỳ khỏe mạnh. Người bệnh cần được theo dõi từ giai đoạn chuẩn bị mang thai, không đợi đến khi có triệu chứng mới đi khám.
Bác sĩ Tân tư vấn quá trình điều trị cho chị Mai. Ảnh:
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bác sĩ Tân lên phác đồ kiểm soát bệnh, mục tiêu là ổn định miễn dịch của thai phụ nhưng không gây ảnh hưởng đến thai nhi. Chỉ cần liều thuốc quá mạnh, miễn dịch bị ức chế quá mức có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai. Ngược lại, nếu kiểm soát không đủ, nguy cơ huyết khối và
thai lưu
lại tăng lên.
Chị Mai được chỉ định dùng corticoid liều thấp an toàn cho thai kỳ, phối hợp thuốc ức chế miễn dịch nhẹ, aspirin liều thấp và thuốc kháng đông để ngăn ngừa huyết khối hình thành trong mạch máu nhau thai. Mỗi tuần, chị xét nghiệm chuyên sâu theo dõi chỉ số đông máu, chức năng thận, kháng thể tự miễn và siêu âm thai nhằm đánh giá đáp ứng điều trị và sự phát triển của em bé. Có thời điểm, chỉ số đông máu của người bệnh tăng bất thường, nguy cơ hình thành huyết khối trong nhau thai. "Chỉ cần chậm điều chỉnh thuốc vài giờ, thai có thể ngừng tim bất cứ lúc nào", bác sĩ Tân nhớ lại. Cũng có giai đoạn thai phát triển chậm, nguy cơ huyết khối tái phát, êkíp phải liên tục theo dõi và điều chỉnh phác đồ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Nhờ chị Mai tuân thủ phác đồ điều trị và bác sĩ theo dõi sát, can thiệp kịp thời, sau hơn 6 tháng, các chỉ số miễn dịch dần ổn định, máu nuôi nhau thai lưu thông tốt, thai phát triển đúng tuổi. Ở tuần 38, chị sinh thường bé gái nặng 2,9 kg, khỏe mạnh.
"Khoảnh khắc nghe tiếng con khóc chào đời, căng thẳng và mệt mỏi tan biến", chị nói.
Gia đình chị Mai hạnh phúc đón con đầu lòng. Ảnh:
Nhân vật cung cấp
Bác sĩ Tân lưu ý những người có biểu hiện bất thường như nổi ban đỏ, rụng tóc nhiều, đau khớp, mệt mỏi kéo dài hay phụ nữ từng sảy thai, thai lưu, sinh non không rõ nguyên nhân nên đi khám tầm soát bệnh tự miễn. Phát hiện sớm giúp bác sĩ can thiệp kịp thời, phòng ngừa huyết khối và nguy cơ sảy thai. Thai phụ mắc bệnh tự miễn nên điều trị sớm và kiên trì phối hợp cùng bác sĩ.
Minh Hương
*Tên nhân vật đã được thay đổi
TP Hồ Chí Minh
