Doanh nghiệp Bắc Ninh nhìn vốn liếng 'trôi' theo dòng lũ

Bố Hạ là một trong những điểm ngập sâu của Bắc Ninh trong trận lũ lịch sử do hoàn lưu bão số 11 (Matmo) gây ra. Người dân ven sông Thương chưa từng gặp lụt lớn kể từ năm 1986. Đỉnh lũ ghi nhận trên sông Thương và sông Cầu ngày 9/10, đều vượt mức lịch sử. Thêm vào đó, sự cố đê bao thôn Ngoài, thôn Đụn thuộc xã Tiên Lục, bị tràn rạng sáng 8/10 dẫn đến vỡ khoảng 70 m đê, khiến ngập úng loạt khu dân cư ở các xã Bố Hạ, Tiên Lục, Mỹ Thái và phường Đa Mai. Tại Bố Hạ, một ngày sau khi nước rút, chị Đỗ Minh Trang, chủ 16 cửa hàng mẹ và bé Khang Baby, chưa hết bàng hoàng sau trận lũ lịch sử. Nước ngập kho tổng 600 m2 khiến toàn bộ chuỗi tê liệt trong 5 ngày, phần lớn hàng hóa bị nhấn chìm trong nước. "Tôi mất hết rồi. 30 nhân viên của công ty vật lộn trong lũ 8 giờ mong cứu được hàng hóa, nhưng đành buông xuôi", chị Trang nghẹn ngào. Chị kể, khi nước bắt đầu tràn vào kho chiều ngày 7/10, chị cùng nhân viên kê các thùng hàng lên cao. Đến khi phát hiện cần phải "chạy hàng", nước đã lên ngang ngực, xe không thể chạy. Ba chục con người dùng bạt khổ lớn bọc các thùng hàng, nhưng đặc thù của thùng sữa là có nhiều khoảng trống, nhằm giảm sốc khi vận chuyển. Độ rỗng lớn, trọng lượng nhẹ, các thùng sữa được xếp cao lên chừng 3 m thì bị nước lũ quật đổ. Kinh doanh 12 năm ở Bố Hạ, chị chưa từng gặp trận lũ nào như vậy. Trận lũ diễn ra vài ngày sau khi họ nhập thêm hàng vào kho, chuẩn bị khai trương cơ sở thứ 17. Thiệt hại, vì thế càng nặng nề. Nhân viên chuỗi cửa hàng mẹ và bé Khang Baby nỗ lực cứu kho hàng khi nước bắt đầu tràn vào kho Bố Hạ, Bắc Ninh, đêm 7/10. Ảnh: Minh Trang Cách Bố Hạ hơn 30 km, phường Đa Mai cũng là nơi chịu cảnh mưa lũ, ngập sâu. Đến chiều 12/10, khu dân cư thuộc tổ dân phố Tiền Đình vẫn chìm trong nước gần 1 m. Anh Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Công ty TNHH May Thành Trung, nói nước lũ đã nhấn chìm hàng trăm đầu máy, thiết bị may của doanh nghiệp trong 4 ngày qua. "Chúng tôi có hơn 200 máy công nghiệp, một nửa số đó có trọng lượng quá nặng, sức người không thể di chuyển hết trong mưa lũ", anh nói. Hiện công ty chưa thể ước tính thiệt hại, vì điện vẫn bị cắt để đảm bảo an toàn khi nước ngập sâu. Với số máy kịp được chuyển lên vị trí cao, anh Tân lo tình trạng hấp thụ hơi nước trong nhiều ngày sẽ ảnh hưởng tới khả năng vận hành, giữa bối cảnh chưa rõ khi nào nước rút hết. Tại các khu công nghiệp, ảnh hưởng được ghi nhận không lớn nhờ doanh nghiệp chuẩn bị sẵn phương án ứng phó. Công ty TNHH Linh Kiện Nhựa S-Dragon Bắc Giang (khu công nghiệp Vân Trung, phường Nếnh) lập đội phòng chống bão từ sau siêu bão Yagi hồi tháng 9 năm ngoái. Anh Lưu Văn Tuấn, Phó giám đốc nhà máy, là một trong số 15 thành viên của đội. Họ đã ăn, ngủ tại nhà máy từ đợt diễn ra cơn bão số 10 (cuối tháng 9). Nằm ở vị trí gần sông Thương và sông Cầu, nỗi lo lớn nhất của họ là vỡ đê. Do đó, nhiệm vụ thường xuyên của đội trực chiến là kiểm tra mực nước sông hai tiếng một lần, cập nhật hình ảnh lên máy tính và báo cáo lãnh đạo nhà máy ngay khi dự báo tình huống xấu. May mắn là những ngày qua mực nước ngập phía ngoài nhà máy cao nhất chỉ 40 cm, không tràn vào phía trong nhà xưởng. Còn Công ty TNHH Crystal Martin Việt Nam (khu công nghiệp Quang Châu, phường Nếnh) cũng chủ động lên kế hoạch sản xuất và tăng ca để tình hình sản xuất không bị gián đoạn. Họ cũng chủ động bố trí kíp trực ngày đêm theo dõi diễn biến thời tiết, đảm bảo an toàn cho nhà xưởng. Theo đại diện Ban Quản lý các Khu công nghiệp Bắc Ninh, một số đường nội bộ trong các khu công nghiệp Đình Trám, Vân Trung, Quang Châu, Song Khê - Nội Hoàng bị ngập trong hai ngày (6 và 7/10) do hệ thống tiêu thoát nước bên ngoài khu công nghiệp ùn ứ cục bộ, ảnh hưởng đến di chuyển của công nhân. Đến 8/10, nước rút, các phương tiện lưu thông bình thường. Dù nhiều doanh nghiệp ít chịu ảnh hưởng bởi có kinh nghiệm ứng phó với bão lũ, nhưng những công ty nhỏ như của chị Trang, anh Tân cần sự trợ giúp để khôi phục sản xuất, kinh doanh sau ngập lụt. Chủ chuỗi bán lẻ Khang Baby đề xuất được giảm thuế và lãi vay ngân hàng, nhằm nhanh chóng phục hồi kinh doanh. Đại diện May Thành Trung cũng mong muốn tương tự. Từ trước đến nay công ty của anh Tân chưa từng vay ngân hàng, nưng với thiệt hại hiện tại, anh nói việc miễn tiền thuê đất cùng một khoản vay lãi suất thấp sẽ giúp họ tái đầu tư máy móc, sớm quay lại sản xuất. Để hỗ trợ phục hồi sản xuất sau mưa lũ, Cục Thuế (Bộ Tài chính) hướng dẫn cơ quan quản lý địa phương giảm 30% thuế tiêu thụ đặc biệt, gia hạn nộp thuế tối đa 2 năm cho doanh nghiệp, hộ - cá nhân kinh doanh bị thiệt hại. Doanh nghiệp cũng được giảm một nửa thuế đất phi nông nghiệp nếu đất và nhà trên đất bị thiệt hại 20-50% giá tính thuế, và được miễn khoản thuế này nếu bị thiệt hại trên 50%. Với đất thuê hàng năm để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, họ được miễn toàn bộ nếu mức tổn thất trên 40%, và giảm tương ứng nếu thiệt hại dưới mức này. Trường hợp phải ngừng hoạt động để khắc phục hậu quả do ngập lụt, doanh nghiệp được giảm một nửa tiền thuê đất trong thời gian này. Thủy Trương - Phương Dung