Sức Khỏe
Van tim tổn thương nặng do biến chứng thấp tim
📅 4/11/2025👁️ 3 lượt xem⏱️ 6 phút đọc
Ông Mỹ, 55 tuổi, mệt khi gắng sức, bác sĩ chẩn đoán hẹp khít van động mạch chủ do biến chứng bệnh thấp tim.
ThS.BS.CKII Huỳnh Hoàng Khang, Trưởng khoa Ngoại tim mạch, Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, cho biết van động mạch chủ của bệnh nhân hẹp khít, diện tích mở van chỉ còn 0,6 cm² (bình thường 3-4 cm²). Các lá van vôi hóa nặng và dày dính, khiến máu khó được tống ra khỏi tim.
Hẹp van động mạch chủ là tình trạng van mở không hết, cản trở dòng máu từ thất trái đi ra đại tuần hoàn. Tim phải tăng co bóp để bù trừ, dần dẫn đến phì đại cơ tim, giảm cung lượng tim và suy tim. Khi bệnh tiến triển, bệnh nhân có thể bị đau ngực, ngất, khó thở, rối loạn nhịp tim hoặc đột tử...
Một số nguyên nhân thường gặp dẫn đến hẹp van động mạch chủ là thoái hóa vôi ở người lớn tuổi (phổ biến ở độ tuổi sau 60), dị tật tim bẩm sinh và thấp tim. Bác sĩ Khang nhận định bệnh nhân không bị dị tật bẩm sinh, nguyên nhân bị hẹp van động mạch chủ là do biến chứng của bệnh thấp tim, còn gọi là tình trạng van tim hậu thấp.
Bác sĩ Khang giải thích thấp tim thường khởi phát 2-4 tuần sau khi bị viêm họng do liên cầu khuẩn. Khi cơ thể nhiễm liên cầu khuẩn, hệ miễn dịch tạo ra kháng thể để tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, một số protein của vi khuẩn có cấu trúc tương tự mô tim (hiện tượng molecular mimicry), khiến kháng thể tấn công nhầm mô van, cơ tim. Nếu không điều trị đúng, phản ứng miễn dịch có thể gây viêm tim, viêm khớp, tổn thương thần kinh.
Bác sĩ phẫu thuật thay van tim cho bệnh nhân. Ảnh:
Thanh Luận
Theo bác sĩ Khang, trái tim bệnh nhân có dấu hiệu suy yếu do suy tim, cần phẫu thuật
thay van động mạch chủ
để ngăn biến chứng. Êkíp gây mê nội khí quản kết hợp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống cho người bệnh để giảm đau, hạn chế dùng morphin sau mổ. Van cũ được cắt bỏ hoàn toàn, thay bằng lá van sinh học.
Sức khỏe ông Mỹ ổn định, vết mổ khô nhanh, không nhiễm trùng. Ông xuất viện sau 5 ngày. Với van sinh học, bệnh nhân thường dùng thuốc kháng đông trong 3 tháng đầu, sau đó có thể ngưng nếu không có chỉ định khác như rung nhĩ. Ngược lại, nếu thay van cơ học, phải dùng kháng đông suốt đời.
Để giảm nguy cơ mắc
bệnh thấp tim
, mỗi người cần chú ý giữ ấm, giữ vệ sinh răng miệng và vùng mũi họng để tránh các bệnh về răng, viêm họng. Lau chùi sạch sẽ khu vực nhà ở và môi trường sống xung quanh, giữ ấm vùng cổ, ngực, mũi họng trong mùa đông. Chế độ dinh dưỡng đủ chất giúp nâng cao sức đề kháng. Nếu bạn bị viêm họng, viêm amidan hoặc viêm xoang, cần điều trị triệt để.
Hiện chưa có vaccine phòng ngừa liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị triệt để các nhiễm trùng hầu họng do liên cầu vẫn là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa thấp tim. Những người từng mắc thấp tim, cần tiêm phòng ngừa tái phát bằng penicillin chậm (benzathine penicillin G) theo hướng dẫn của bác sĩ, thường mỗi 3-4 tuần/lần, kéo dài nhiều năm nhằm ngăn ngừa tái phát và bảo vệ van tim.
Thu Hà
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh tim mạch
tại đây
để bác sĩ giải đáp
TP Hồ Chí Minh
Hẹp van động mạch chủ là tình trạng van mở không hết, cản trở dòng máu từ thất trái đi ra đại tuần hoàn. Tim phải tăng co bóp để bù trừ, dần dẫn đến phì đại cơ tim, giảm cung lượng tim và suy tim. Khi bệnh tiến triển, bệnh nhân có thể bị đau ngực, ngất, khó thở, rối loạn nhịp tim hoặc đột tử...
Một số nguyên nhân thường gặp dẫn đến hẹp van động mạch chủ là thoái hóa vôi ở người lớn tuổi (phổ biến ở độ tuổi sau 60), dị tật tim bẩm sinh và thấp tim. Bác sĩ Khang nhận định bệnh nhân không bị dị tật bẩm sinh, nguyên nhân bị hẹp van động mạch chủ là do biến chứng của bệnh thấp tim, còn gọi là tình trạng van tim hậu thấp.
Bác sĩ Khang giải thích thấp tim thường khởi phát 2-4 tuần sau khi bị viêm họng do liên cầu khuẩn. Khi cơ thể nhiễm liên cầu khuẩn, hệ miễn dịch tạo ra kháng thể để tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, một số protein của vi khuẩn có cấu trúc tương tự mô tim (hiện tượng molecular mimicry), khiến kháng thể tấn công nhầm mô van, cơ tim. Nếu không điều trị đúng, phản ứng miễn dịch có thể gây viêm tim, viêm khớp, tổn thương thần kinh.
Bác sĩ phẫu thuật thay van tim cho bệnh nhân. Ảnh:
Thanh Luận
Theo bác sĩ Khang, trái tim bệnh nhân có dấu hiệu suy yếu do suy tim, cần phẫu thuật
thay van động mạch chủ
để ngăn biến chứng. Êkíp gây mê nội khí quản kết hợp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống cho người bệnh để giảm đau, hạn chế dùng morphin sau mổ. Van cũ được cắt bỏ hoàn toàn, thay bằng lá van sinh học.
Sức khỏe ông Mỹ ổn định, vết mổ khô nhanh, không nhiễm trùng. Ông xuất viện sau 5 ngày. Với van sinh học, bệnh nhân thường dùng thuốc kháng đông trong 3 tháng đầu, sau đó có thể ngưng nếu không có chỉ định khác như rung nhĩ. Ngược lại, nếu thay van cơ học, phải dùng kháng đông suốt đời.
Để giảm nguy cơ mắc
bệnh thấp tim
, mỗi người cần chú ý giữ ấm, giữ vệ sinh răng miệng và vùng mũi họng để tránh các bệnh về răng, viêm họng. Lau chùi sạch sẽ khu vực nhà ở và môi trường sống xung quanh, giữ ấm vùng cổ, ngực, mũi họng trong mùa đông. Chế độ dinh dưỡng đủ chất giúp nâng cao sức đề kháng. Nếu bạn bị viêm họng, viêm amidan hoặc viêm xoang, cần điều trị triệt để.
Hiện chưa có vaccine phòng ngừa liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị triệt để các nhiễm trùng hầu họng do liên cầu vẫn là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa thấp tim. Những người từng mắc thấp tim, cần tiêm phòng ngừa tái phát bằng penicillin chậm (benzathine penicillin G) theo hướng dẫn của bác sĩ, thường mỗi 3-4 tuần/lần, kéo dài nhiều năm nhằm ngăn ngừa tái phát và bảo vệ van tim.
Thu Hà
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh tim mạch
tại đây
để bác sĩ giải đáp
TP Hồ Chí Minh
