Giáo Dục
Thủ khoa đi 7 nước, giành học bổng tiến sĩ trước tốt nghiệp
📅 29/11/2025👁️ 1 lượt xem⏱️ 12 phút đọc
Lê Thanh Tài, thủ khoa ngành Vật liệu và Năng lượng ở Bách khoa TP HCM, đã tới học, trao đổi ở 7 quốc gia thời sinh viên, trước khi giành học bổng tiến sĩ tại Pháp.
Tài tốt nghiệp với điểm trung bình (GPA) 9,2/10, là một trong 11 sinh viên xuất sắc nhận Cúp Toàn năng trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP HCM, năm nay.
"Mình tận hưởng giây phút này, vì những nỗ lực suốt 5 năm đã được ghi nhận", Tài nói.
Lê Thanh Tài phát biểu trong lễ tốt nghiệp của trường Đại học Bách khoa TP HCM, ngày 28/11. Ảnh:
Fanpage nhà trường
Tài kể mẹ làm thợ may, bố là thợ mộc ở TP HCM. Ngày còn nhỏ, cậu rất thích tháo lắp các món đồ chơi, rồi "giải thích" cho mẹ cách chúng vận hành. Với Tài, đó chỉ là bản năng muốn hiểu mọi thứ hoạt động thế nào.
Lớn hơn, khi vào lớp chọn Toán – Lý của trường THPT Nguyễn Hữu Cầu, sự tò mò ấy dần gắn với niềm hứng thú về năng lượng. "Mình nhận ra tất cả mọi thứ xung quanh đều vận hành bằng năng lượng và muốn phát triển hoặc khai thác một nguồn mới", Tài nói.
Vì thế, khi chuẩn bị thi đại học, Tài nghĩ sẽ theo ngành năng lượng hạt nhân. Trong một ngày hội tư vấn tuyển sinh tại Bách khoa, nam sinh gặp thầy Vương Vĩnh Đạt và được gợi ý tìm hiểu về vật liệu tiên tiến, để biết phân tích cấu trúc, từ đó tiến xa hơn trong nghiên cứu hạt nhân và năng lượng mới. Chính từ gợi mở đó, Tài chọn đăng ký ngành Vật liệu và Năng lượng, chương trình Việt - Pháp.
Chương trình được xây dựng theo hệ thống của Pháp, số lượng môn đại cương nhiều hơn đáng kể so với mặt bằng chung. Như ở môn Giải tích, sinh viên khác học 2 học phần, nhưng chương trình Việt - Pháp học 3.
Triết lý học tập của Tài được hình thành ngay từ những ngày đầu tiên: học để ứng dụng. Với cách tiếp cận này, Tài thường chủ động liên kết kiến thức giữa nhiều môn để tạo ra các "dự án nhỏ".
Ví dụ, khi học các môn về năng lượng tái tạo, nam sinh tìm hướng ứng dụng vào nghiên cứu năng lượng mặt trời. Từ đó, Tài cho ra đời một dự án xây dựng đảo nhân tạo sử dụng năng lượng mặt trời để kích thích san hô, giúp hiểu sâu hơn về vật liệu năng lượng tái tạo: đặc tính, hạn chế, thách thức khi triển khai ngoài thực tế và những tiềm năng mới có thể khai thác.
Hay với môn hệ thống máy tính và ngôn ngữ lập trình, Tài thiết kế hệ thống năng lượng mặt trời có khả năng theo dõi ánh sáng, vận dụng đồng thời kiến thức thuật toán, giải tích, vật lý và năng lượng tái tạo.
"Nhờ kết hợp nhiều mảng với nhau, mình hiểu kiến thức sâu hơn và ghi nhớ lâu hơn", Tài nói.
Tài cũng coi những cuộc thi học thuật như Olympic là "đường tắt" để kiến thức trở nên chắc hơn. Các bài toán rộng, khó và đòi hỏi tư duy tổng hợp giúp nam sinh đào sâu, mở rộng nền tảng và kiểm tra xem mình thiếu gì để lấp đầy.
Song song việc học, Tài rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian một cách kỷ luật. Mỗi tuần, cậu lên kế hoạch công việc, chia các mốc cần làm, dành thời gian trống để dự phòng cho việc phát sinh. Cuối tuần, Tài đánh giá lại toàn bộ để điều chỉnh.
Các chuyến trao đổi quốc tế của Tài bắt đầu từ năm 2023. Nam sinh chủ động tìm học bổng từ phòng Quan hệ đối ngoại hoặc các trang học bổng quốc tế, phân loại theo dạng chương trình: summer school, workshop, trao đổi dài hạn... rồi nộp hồ sơ.
Điểm khởi đầu là workshop ở Đài Loan (Trung Quốc), sau đó là chuỗi hành trình ấn tượng: tập huấn nâng cao về phát triển bền vững và phân tích dữ liệu tại UNDP, Thái Lan; thực tập kỹ sư tại NanoLab, Đại học Quốc gia Chung Cheng, Đài Loan; trao đổi Erasmus+ tại Đại học Trento, Italy; cùng nhiều hội thảo và trại hè khác về vật liệu tại Indonesia, Myanmar, Hàn Quốc, Hà Lan.
Lê Thành Tài trong chuyến trao đổi ở Đài Loan, tháng 9/2023. Ảnh:
Nhân vật cung cấp
Những hành trình dài mang lại cho Tài nhiều bài học quý, nhất là khi sống một mình hơn nửa năm tại Ý, rồi 7 tháng ở Pháp giữa thời tiết lạnh. Nhờ sự hỗ trợ của gia đình và thầy cô, Tài tự lập hơn, biết sắp xếp việc học và tự sinh hoạt để mọi thứ vào nề nếp.
Đề tài nghiên cứu mà Tài tự hào nhất là luận văn tốt nghiệp. Tài cùng các giáo sư hướng dẫn, cộng sự trong nước và quốc tế phát triển vật liệu cho điện cực siêu tụ điện lớp tích điện kép EDLCs. Kết quả đạt 353 F/g – mức thuộc nhóm cao nhất hiện nay.
Khâu thách thức là chế tạo điện cực. Vật liệu tổng hợp ban đầu ở dạng bột, nhưng để thử nghiệm phải nén thành dạng miếng mịn. Tài thử nhiều phương pháp, mất gần nửa tháng làm liên tục mới tìm ra cách phù hợp. Dù vậy, nam sinh nói chưa từng có cảm giác "nản", mà chỉ thấy "mình chưa cố đủ" và tiếp tục tìm hướng mới.
Là chủ nghiệm và hướng dẫn luận văn cho Tài, TS Vũ Anh Quang, cho rằng những kết quả mà Tài đạt được không chỉ đến từ năng lực, mà là kỷ luật và sự nghiêm túc.
"Tài có tinh thần dấn thân vào những lĩnh vực mới, luôn lắng nghe góp ý và thay đổi để tốt hơn", thầy nói.
TS Quang kể ấn tượng với Tài ngay từ năm thứ nhất, khi nam sinh xung phong làm Trưởng nhóm nghiên cứu khoa học sinh viên trong môn Nhập môn kỹ thuật. Ý tưởng về đảo nhân tạo mà Tài và nhóm thực hiện được đánh giá là táo bạo, đoạt giải nhất của Ngày hội Kỹ thuật năm đó.
Ngoài nghiên cứu, Tài còn phụ trách câu lạc bộ âm nhạc Khoa Công nghệ Vật liệu, tham gia hoạt động Đoàn – Hội, chiến dịch tình nguyện, dạy kèm học sinh và cả học viên hệ vừa học vừa làm.
Trước lễ tốt nghiệp, Tài nhận tin trúng tuyển chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ của Đại học Bordeaux (Pháp), được miễn học phí và trả lương. Đề tài mà chàng trai định theo đuổi là hướng tới ứng dụng vật liệu MOF trong mảng bán dẫn để xử lý nước thải chứa ure và sản xuất hydro – nhiên liệu cho pin nhiên liệu.
Đối với Tài, đây là bước tiến quan trọng vì không chỉ tiếp nối nền tảng về vật liệu nanocarbon – điện hóa trước đây, mà còn mở ra cơ hội góp phần vào những giải pháp năng lượng bền vững có ý nghĩa thực tiễn lớn trong tương lai.
Nhìn lại hành trình đã qua, Tài tự hào vì đã chọn đúng con đường, đạt được những mục tiêu và mọi nỗ lực đều đi đến kết quả. Tháng 1 năm sau, chàng thủ khoa sẽ lên đường tới Pháp, tiếp tục sự nghiệp nghiên cứu với tinh thần "không gì là không thể".
Khánh Linh
"Mình tận hưởng giây phút này, vì những nỗ lực suốt 5 năm đã được ghi nhận", Tài nói.
Lê Thanh Tài phát biểu trong lễ tốt nghiệp của trường Đại học Bách khoa TP HCM, ngày 28/11. Ảnh:
Fanpage nhà trường
Tài kể mẹ làm thợ may, bố là thợ mộc ở TP HCM. Ngày còn nhỏ, cậu rất thích tháo lắp các món đồ chơi, rồi "giải thích" cho mẹ cách chúng vận hành. Với Tài, đó chỉ là bản năng muốn hiểu mọi thứ hoạt động thế nào.
Lớn hơn, khi vào lớp chọn Toán – Lý của trường THPT Nguyễn Hữu Cầu, sự tò mò ấy dần gắn với niềm hứng thú về năng lượng. "Mình nhận ra tất cả mọi thứ xung quanh đều vận hành bằng năng lượng và muốn phát triển hoặc khai thác một nguồn mới", Tài nói.
Vì thế, khi chuẩn bị thi đại học, Tài nghĩ sẽ theo ngành năng lượng hạt nhân. Trong một ngày hội tư vấn tuyển sinh tại Bách khoa, nam sinh gặp thầy Vương Vĩnh Đạt và được gợi ý tìm hiểu về vật liệu tiên tiến, để biết phân tích cấu trúc, từ đó tiến xa hơn trong nghiên cứu hạt nhân và năng lượng mới. Chính từ gợi mở đó, Tài chọn đăng ký ngành Vật liệu và Năng lượng, chương trình Việt - Pháp.
Chương trình được xây dựng theo hệ thống của Pháp, số lượng môn đại cương nhiều hơn đáng kể so với mặt bằng chung. Như ở môn Giải tích, sinh viên khác học 2 học phần, nhưng chương trình Việt - Pháp học 3.
Triết lý học tập của Tài được hình thành ngay từ những ngày đầu tiên: học để ứng dụng. Với cách tiếp cận này, Tài thường chủ động liên kết kiến thức giữa nhiều môn để tạo ra các "dự án nhỏ".
Ví dụ, khi học các môn về năng lượng tái tạo, nam sinh tìm hướng ứng dụng vào nghiên cứu năng lượng mặt trời. Từ đó, Tài cho ra đời một dự án xây dựng đảo nhân tạo sử dụng năng lượng mặt trời để kích thích san hô, giúp hiểu sâu hơn về vật liệu năng lượng tái tạo: đặc tính, hạn chế, thách thức khi triển khai ngoài thực tế và những tiềm năng mới có thể khai thác.
Hay với môn hệ thống máy tính và ngôn ngữ lập trình, Tài thiết kế hệ thống năng lượng mặt trời có khả năng theo dõi ánh sáng, vận dụng đồng thời kiến thức thuật toán, giải tích, vật lý và năng lượng tái tạo.
"Nhờ kết hợp nhiều mảng với nhau, mình hiểu kiến thức sâu hơn và ghi nhớ lâu hơn", Tài nói.
Tài cũng coi những cuộc thi học thuật như Olympic là "đường tắt" để kiến thức trở nên chắc hơn. Các bài toán rộng, khó và đòi hỏi tư duy tổng hợp giúp nam sinh đào sâu, mở rộng nền tảng và kiểm tra xem mình thiếu gì để lấp đầy.
Song song việc học, Tài rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian một cách kỷ luật. Mỗi tuần, cậu lên kế hoạch công việc, chia các mốc cần làm, dành thời gian trống để dự phòng cho việc phát sinh. Cuối tuần, Tài đánh giá lại toàn bộ để điều chỉnh.
Các chuyến trao đổi quốc tế của Tài bắt đầu từ năm 2023. Nam sinh chủ động tìm học bổng từ phòng Quan hệ đối ngoại hoặc các trang học bổng quốc tế, phân loại theo dạng chương trình: summer school, workshop, trao đổi dài hạn... rồi nộp hồ sơ.
Điểm khởi đầu là workshop ở Đài Loan (Trung Quốc), sau đó là chuỗi hành trình ấn tượng: tập huấn nâng cao về phát triển bền vững và phân tích dữ liệu tại UNDP, Thái Lan; thực tập kỹ sư tại NanoLab, Đại học Quốc gia Chung Cheng, Đài Loan; trao đổi Erasmus+ tại Đại học Trento, Italy; cùng nhiều hội thảo và trại hè khác về vật liệu tại Indonesia, Myanmar, Hàn Quốc, Hà Lan.
Lê Thành Tài trong chuyến trao đổi ở Đài Loan, tháng 9/2023. Ảnh:
Nhân vật cung cấp
Những hành trình dài mang lại cho Tài nhiều bài học quý, nhất là khi sống một mình hơn nửa năm tại Ý, rồi 7 tháng ở Pháp giữa thời tiết lạnh. Nhờ sự hỗ trợ của gia đình và thầy cô, Tài tự lập hơn, biết sắp xếp việc học và tự sinh hoạt để mọi thứ vào nề nếp.
Đề tài nghiên cứu mà Tài tự hào nhất là luận văn tốt nghiệp. Tài cùng các giáo sư hướng dẫn, cộng sự trong nước và quốc tế phát triển vật liệu cho điện cực siêu tụ điện lớp tích điện kép EDLCs. Kết quả đạt 353 F/g – mức thuộc nhóm cao nhất hiện nay.
Khâu thách thức là chế tạo điện cực. Vật liệu tổng hợp ban đầu ở dạng bột, nhưng để thử nghiệm phải nén thành dạng miếng mịn. Tài thử nhiều phương pháp, mất gần nửa tháng làm liên tục mới tìm ra cách phù hợp. Dù vậy, nam sinh nói chưa từng có cảm giác "nản", mà chỉ thấy "mình chưa cố đủ" và tiếp tục tìm hướng mới.
Là chủ nghiệm và hướng dẫn luận văn cho Tài, TS Vũ Anh Quang, cho rằng những kết quả mà Tài đạt được không chỉ đến từ năng lực, mà là kỷ luật và sự nghiêm túc.
"Tài có tinh thần dấn thân vào những lĩnh vực mới, luôn lắng nghe góp ý và thay đổi để tốt hơn", thầy nói.
TS Quang kể ấn tượng với Tài ngay từ năm thứ nhất, khi nam sinh xung phong làm Trưởng nhóm nghiên cứu khoa học sinh viên trong môn Nhập môn kỹ thuật. Ý tưởng về đảo nhân tạo mà Tài và nhóm thực hiện được đánh giá là táo bạo, đoạt giải nhất của Ngày hội Kỹ thuật năm đó.
Ngoài nghiên cứu, Tài còn phụ trách câu lạc bộ âm nhạc Khoa Công nghệ Vật liệu, tham gia hoạt động Đoàn – Hội, chiến dịch tình nguyện, dạy kèm học sinh và cả học viên hệ vừa học vừa làm.
Trước lễ tốt nghiệp, Tài nhận tin trúng tuyển chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ của Đại học Bordeaux (Pháp), được miễn học phí và trả lương. Đề tài mà chàng trai định theo đuổi là hướng tới ứng dụng vật liệu MOF trong mảng bán dẫn để xử lý nước thải chứa ure và sản xuất hydro – nhiên liệu cho pin nhiên liệu.
Đối với Tài, đây là bước tiến quan trọng vì không chỉ tiếp nối nền tảng về vật liệu nanocarbon – điện hóa trước đây, mà còn mở ra cơ hội góp phần vào những giải pháp năng lượng bền vững có ý nghĩa thực tiễn lớn trong tương lai.
Nhìn lại hành trình đã qua, Tài tự hào vì đã chọn đúng con đường, đạt được những mục tiêu và mọi nỗ lực đều đi đến kết quả. Tháng 1 năm sau, chàng thủ khoa sẽ lên đường tới Pháp, tiếp tục sự nghiệp nghiên cứu với tinh thần "không gì là không thể".
Khánh Linh
